Accepteren. Makkelijker gezegd dan gedaan.
Voor de moderne mens die alles denkt te kunnen regelen, valt het niet mee om het leven te nemen zoals het komt. We hebben tenslotte récht op geluk. Helaas voldoet de realiteit niet altijd aan onze verwachtingen. Gevolg? Ergernis en teleurstellingen.
Toch kan iedereen leren hoe je zorgen kunt accepteren. Hier alvast 7 stappen om op de goede weg te raken.
Acceptatie
Leer te lijden
Allereerst moet u af van het idee dat mensen altijd en overal gelukkig dienen te zijn. Probeer niet van elk moment te genieten: dat lukt nooit. Soms is het nu eenmaal niet zo leuk. De kern van de boeddhistische leer is een prima uitgangspunt: het leven is lijden. Ergernis, boosheid en teleurstellingen horen er gewoon bij. Dus ontken niet dat u het gewoon heel irritant vindt dat de buren na elf uur hun luidruchtige wasmachine nog eens aanzetten. Als u snel teleurgesteld raakt, verlaag dan uw verwachtingen. Uw toespraak hoeft bijvoorbeeld niet perfect te zijn.
Confronteer uw angsten
Ga vervelende gevoelens niet uit de weg. Mensen zijn vaak geneigd nare situaties te vermijden om zich niet nog eens zo bang, boos of verdrietig te hoeven voelen. Ze verzinnen smoezen om kritiek uit de weg te gaan. Doen alles om niet met het vliegtuig te hoeven reizen. Op de korte termijn lijkt dit een prima oplossing: niet vliegen betekent tenslotte niet neerstorten. Maar vermijden werkt uiteindelijk averechts. U verkleint uw gedragsrepertoire en blokkeert mogelijke oplossingen. Erken uw angsten en u zult zien: hoe vaker u vliegt, hoe veiliger het blijkt.
Richt u op de feiten
Haal niet uw hele klaagrepertoire van stal als iets tegenzit. Crasht de computer, denk dan niet aan de honderdmiljoen keer dat het al eerder gebeurde. En pas op met het leggen van allerlei verbanden zoals: ‘Dat kan alleen een domme digibeet als ik overkomen’ of ‘Uiteraard heb ik me weer een slechte computer laten aansmeren’. Met dit soort redeneringen blaast u de gebeurtenis op. Een gewond dier zoekt een schuilplaats en likt zijn wonden. Een gewond mens heeft de beschikking over taal (Ga ik dood? Ben ik schuldig?) en versterkt zijn ellende hiermee. Gevoelens kunt u niet sturen, gedrag wél. Dus schreeuw niet honderd keer ‘stomme computer’, maar roep het één keer en ga dan op zoek naar oplossingen. U zult merken: uw gevoel volgt uw gedrag.
Vernietig uw controlestrategieën
Ontdek uw trukendoos. Verlegenheid kunt u maskeren met assertiviteit, angst met agressie en eenzaamheid met arrogantie. Iedereen ontwikkelt zijn eigen controlestrategieën. Dit soort instrumenten gaat op den duur tegen u werken. Verdwijnt de onzekerheid als u met kloppend hart en een vuurrood hoofd agressief van u afbijt? Misschien eventjes. Maar gooi het roer liever om. Streef naar wat ze in Acceptance and Commitment Therapy (ACT) creatieve hopeloosheid noemen. Als u beseft dat uw trucs niets opleveren, is er weer ruimte voor nieuwe benaderingen die wel werken.
Observeer uw gevoelens
Concentreer u bij opkomende ergernissen of angsten op het feit dat u kampt met gevoelens of gedachten. Koppel deze ervaringen dus los van de gebeurtenis. Als u het Spaans benauwd krijgt omdat u een podium op moet, bedenk dan dat de situatie niet afschuwelijk is, maar dat u zich er afschuwelijk bij vóelt. Streef naar wat in ACT-therapie mindfullness heet. Probeer uw gevoel te observeren als een waarnemer. Zet het voor u op tafel. Kijk ernaar met een andere blik. Als die lawaaierige kinderen op het pleintje voor de deur uw eigen kroost waren, zou u genieten van hun luide spel.
Concentreer u op uw doelen
Vraag uzelf wat uw leven zin geeft. Accepteer de bijkomende consequenties. Als u fatsoenlijkheid erg belangrijk vindt, geef ouderen dan uw zitplaats in de tram, ook als u zich verlegen voelt met de situatie. Maakt u zich zorgen over het milieu? Neem een canvas boodschappentas mee. Zet u in voor de dingen die u kunt veranderen en accepteer wat niet te veranderen valt. Blijf u dus niet ergeren aan die wasmachine van de buren. Stap op ze af en zoek een oplossing. Misschien staat het apparaat gewoon scheef. Committeer u aan uw waarden. Ook al heeft u angst, ga stug op uw doel af. Keuzes kunt u toch niet vermijden: niet kiezen is ook een keuze.
Heb mededogen
Probeer u te verplaatsen in anderen. Misschien moet degene die zo vervelend voordringt bij de wc wel enorm nodig. Een beetje empathie laat woede of irritatie vaak als sneeuw voor de zon verdwijnen. Als u geen enkele reden kunt bedenken voor het ergerlijke gedrag, probeer u dan voor te stellen welk effect uw reactie heeft op de ander. Ga bij uzelf na hoe u zich zou voelen als iemand die woede of irritatie over u uitstortte. Is dit lastig, stel u dan voor dat degene die bijvoorbeeld net een deukje in uw auto reed geen vreemde is, maar uw geliefde. Hoe zou u dan reageren?